De Wet open overheid (verder Woo) beoogt een transparanter en actief openbaar makende overheid te bereiken, om zo het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische rechtsstaat, de burger, het bestuur en de economische ontwikkeling beter te dienen.
Vanwege de grote impact, wordt de invoering van de Woo opgepakt in de Opgave Open Nijmegen. We zijn voortvarend met de implementatie aan de slag gegaan. In deze paragraaf rapporten wij u over de voortgang.
Eenmalig bevat deze openbaarheidsparagraaf informatie aan de hand van een aantal indicatoren[noot 1]. In de toekomst zal deze informatie in de Stadsrekening worden opgenomen.
Actieve openbaarmakingsplicht
De Woo verplicht voor bepaalde categorieën van informatie dat deze uit eigen beweging openbaar worden gemaakt. Dit is nu nog niet verplicht. We volgen hierbij de implementatiestrategie van de minister van BZK.
De implementatiestrategie bestaat eruit dat allereerst in samenwerking met het ministerie BZK, de VNG en verschillende overheidsorganisaties wordt nagegaan hoe uitvoering kan worden gegeven aan de wet. Zodra daarvoor een landelijk gedragen uitwerking bestaat, volgt een testfase. Overheidsinstanties gaan aan de slag met het actief openbaar maken van een bepaalde categorie aan de hand van deze uitwerking. Mogelijk vindt op basis van de ervaringen een aanpassing plaats van de uitwerking. Zodra 80% van de overheidsinstanties in staat is om de betreffende categorie actief openbaar te maken, zal dit onderdeel van de Woo in werking treden en volgt daaruit de wettelijke plicht. De uitwerking zal worden opgenomen in een ministeriële regeling.
Op overheid.nl zal een verwijsindex worden opgenomen waarin alle bestuursorganen een verwijzing moeten opnemen naar de actief openbaar gemaakte informatie.[noot 2]
In het volgende overzicht staan de informatiecategorieën genummerd weergegeven met erachter het artikel, lid en onderdeel uit de Woo. De derde kolom ‘wat’ bevat een korte omschrijving. De vierde kolom ‘Reeds openbaar’ meldt of de informatie al openbaar wordt gemaakt en zo ja, op welke site.
Overzicht openbaar maken uit eigen beweging [noot 3]
Informatiecategorie | Art. 3.3 | Wat | Reeds openbaar |
|---|---|---|---|
1 Wet- en regelgeving | 1a | Wetten en andere algemeen verbindende voorschriften. | Overheid.nl |
1b | Overige besluiten van algemene strekking. | Overheid.nl | |
1c | Ontwerpen van wetten, andere algemeen verbindende voorschriften en overige besluiten van algemene strekking waarover extern advies is gevraagd, met inbegrip van de adviesaanvraag. | Deels op overheid.nl | |
2 Organisatiegegevens | 1d | Inzicht in de organisatie en werkwijze, waaronder taken en bevoegdheden van de organisatieonderdelen. | Nijmegen.nl |
1e | Bereikbaarheid van het bestuursorgaan en zijn organisatieonderdelen en de wijze waarop een verzoek om informatie kan worden ingediend. | Nijmegen.nl | |
3 Raadsstukken | 2a | Bij gemeenteraad ter behandeling ingekomen stukken, tenzij deze gaan over individuele gevallen. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
2c | Vergaderstukken en verslagen van de gemeenteraad en haar commissies. | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl | |
4 Bestuursstukken | 2d | Agenda’s en besluitenlijsten van vergaderingen van college van burgemeester en wethouders | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
5 Adviezen van adviescolleges | 2e | Adviezen van adviescolleges of –commissies alsmede andere externe partijen over ontwerpen van wet- en regelgeving en over andere onderwerpen uitgezonderd adviezen die betrekking hebben op individuele gevallen. | Deels, eigen website’s van adviescommissies |
6 Convenanten | 2f | Convenanten, overeenkomsten, verbintenissen en soortgelijke afspraken van een bestuursorgaan met een andere partij. | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
7 Jaarplannen en -verslagen | 2g | Jaarplannen en jaarverslagen van bestuursorganen inzake de voorgenomen uitvoering van de taak of de verantwoording van die uitvoering. | Deels op Nijmegen.nl |
8 Woo verzoeken | 2i | De inhoud van schriftelijke verzoeken om op grond van de Woo, de beslissing op dat verzoek en de daarbij verstrekte informatie. | Woogle.wooverheid.nl |
9 Onderzoeken | 2j | Op verzoek van een bestuursorgaan ambtelijk of extern opgestelde onderzoeksrapporten die geen onderdeel vormen van de uitvoering van de taak van het bestuursorgaan, die voornamelijk uit feitelijk materiaal bestaan en die betrekking hebben op de wijze van functioneren van de eigen organisatie en de voorbereiding, of de evaluatie van beleid. | Deels (rapporten van de rekenkamer) |
10 Beschikkingen | 2k | Beschikkingen die invloed kunnen hebben op belangen van derden | Deels op overheid.nl |
11 Klachten | 2l | Schriftelijke oordelen in klachtprocedures | nee |
Veel informatie wordt actief openbaar gemaakt. Ten opzichte van de vorige openbaarmakingsparagraaf in de Stadsrekening 2022, stellen we vast dat we in meer categorieën actief documenten openbaar maken. Het is de vraag of we hierin compleet zijn. Op dit moment wordt door het Ministerie BZK en de VNG onderzocht wat de reikwijdte is van de verschillende categorieën. De wet is niet op alle onderdelen duidelijk. Inmiddels is bekend dat de actieve informatieplicht verder wordt uitgewerkt in een ministeriële regeling. Kortom, dit onderdeel van de Woo is nog volop in ontwikkeling.
Passieve openbaarmakingsplicht
Voor het behandelen van verzoeken om openbaarmaking, zogenaamde Woo verzoeken, werken wij volgens een bepaalde werkwijze. In 2024 zullen wij werken volgens het nieuwe proces zoals dat in 2023 is geïntroduceerd.
De Woo schrijft voor dat ieder bestuursorgaan een of meer contactpersonen heeft om vragen van burgers te beantwoorden over de beschikbaarheid van publieke informatie. De contactpersoon helpt bij het vinden van de informatie die de burger zoekt en legt daarvoor contact met medewerkers die de gevraagde informatie kunnen verschaffen. Per 1 mei jl. heeft de gemeenteraad, het college, alsmede de burgemeester, een contactpersoon (een functie die door meerdere ambtenaren kan worden bekleed) benoemd.
We constateren dat de contactpersoon zeer goed door onze inwoners wordt gevonden. Iedere dag komt er wel een vraag binnen. De vragen hebben vaak betrekking op het proces (hoe kan ik een Woo verzoek indienen, wanneer krijg ik de stukken etc.). Maar ook inwoners die contact zoeken omdat ze elders in de organisatie niet op juiste manier of niet tijdig geholpen zijn. Ze willen dat je hen helpt om alsnog verder te komen en gebruiken de contactpersoon als een bemiddelaar.
Voortgangs- en verantwoordingsinformatie
Met ingang van 2023 is aan de hand van een aantal indicatoren informatie verzameld over de Woo verzoeken.
Dit levert het volgende beeld op.
Aantal
Jaartal | Aantal Woo verzoeken |
|---|---|
2022 | 135 |
2023 (tot 14-6-2023) | 176 |
Behandelstatus
Aantal ontvangen | Behandeld | Nog in behandeling | Ingetrokken | Doorgezonden |
|---|---|---|---|---|
176 | 124 | 30 | 21 | 1 |
Aan welk bestuursorgaan is het verzoek gericht
Aantal ontvangen | Gericht aan college | Gericht aan burgemeester | Gericht aan raad | Gericht aan college, |
|---|---|---|---|---|
176 | 166 | 1 | 8 | 1 |
Welk besluit is genomen
Van het aantal behandelde verzoeken | Documenten geheel openbaar gemaakt | Documenten deels openbaar gemaakt | Documenten openbaar gemaakt aan verzoeker (art. 5.5 Woo) | Openbaar- | Documenten zijn al openbaar | Doc. niet |
|---|---|---|---|---|---|---|
124 | 3 | 33 | 72 | - | 1 | 15 |
In 33 Woo dossiers is de gevraagde informatie gedeeltelijk openbaar gemaakt. Dit heeft meestal te maken met het weigeren van persoonsgegevens. In twee gevallen is tevens informatie geweigerd vanwege het economische en financiële belang van de gemeente. En in één geval vanwege persoonlijke beleidsopvattingen.
Tegen 6 beslissingen is bezwaar gemaakt.
Tijdig beslist
Van het aantal behandelde verzoeken | Tijdig beslist | Te laat beslist |
|---|---|---|
124 | 95 | 29 |
In 3 Woo dossiers is de termijn verdaagd.
Op welk programma had het verzoek betrekking
Programma | Aantal ontvangen verzoeken |
|---|---|
Bestuur en organisatie | 9 |
Veiligheid | 4 |
Economie en toerisme | |
Welzijn, wijkontwikkeling en zorg | 5 |
Werk en inkomen | 3 |
Onderwijs | |
Bereikbaarheid | 102 |
Wonen en stedelijke ontwikkeling | 43 |
Openbare ruimte | 7 |
Cultuur en cultureel erfgoed | |
sport | |
Financiën | 3 |
Thema duurzaamheid | |
Thema participatie |
Daarnaast valt het volgende valt op.
Van het aantal ontvangen Woo verzoeken is circa 7% afkomstig van één inwoner. Dat was in 2022 nog 26%. Deze verzoeken zijn vaak meer gericht op het voeren van een discussie over gemaakte beleidskeuzes of een gevoerd proces. En in mindere mate om openbaarmaking van documenten voor een ieder.
Overigens heeft één Woo verzoeker zijn verzoek in 18 losse verzoeken opgesplitst. Dit vertekent het beeld.
Analyse
Wij ontvangen veel verzoeken (57 %) die zien op het verstrekken van camerabeelden in verband met een verkeersovertreding. Het gaat hierbij om het rijden in de geslotenverklaringen Waalkade, Tweede Walstraat en Griftdijk. Gezien het groot aantal verzoeken, hebben we onderzocht of het proces kan worden vereenvoudigd. De Woo biedt hiervoor een mogelijkheid omdat het niet gaat om openbaarmaking voor een ieder. De beelden worden via een vereenvoudigde procedure verstrekt aan de eigenaar van het vervoermiddel. Verzoekers hoeven daardoor minder lang op het document te wachten.
Er is géén informatiecategorie aan te wijzen die we actief openbaar zouden kunnen maken om meer Woo verzoeken te voorkomen.
Overigens heeft de rekenkamer [noot 4]aanbevolen ook informatie te verzamelen over het wel of niet inwoner zijn van de gemeente Nijmegen. Het is echter niet mogelijk om dit na te gaan omdat deze informatie niet nodig is om een verzoek te behandelen.
Kosten
Het Rijk levert een financiële bijdrage in zowel de incidentele als de structurele kosten. Deze middelen zijn opgenomen in de begroting van het programma Bestuur en Organisatie. Naar het zich laat aanzien zijn deze middelen toereikend om de meerkosten te dekken.
Integratie-, decentralisatie-, suppletie-uitkeringen en taakmutaties | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
|---|---|---|---|---|
Wet Open Overheid structureel | 188 | 225 | 225 | 225 |
Wet Open Overheid incidenteel | 147 | 153 | 145 | 145 |
De incidentele middelen zijn nodig om de invoering van de Woo op een goede manier te kunnen laten
plaatsvinden en aan de wettelijke verplichtingen te kunnen voldoen. Deze kosten betreffen onder meer de
kosten voor projectleiding, aansluiting op het platform voor actieve openbaarmaking van overheidsinformatie en aanpassing van de werkprocessen in verband met de actieve en passieve openbaarmaking van documenten. Deze middelen blijven gedurende de periode 2024-2027 beschikbaar voor invoering van de Woo. De structurele kosten betreffen de kosten voor beheer en onderhoud van de systemen, variabele kosten voor het openbaar maken van documenten en eventuele kosten voor de aan te wijzen contactpersonen per bestuursorgaan.
noot 1. Dit hebben wij toegezegd in de brief van 7 februari 2023 “Reactie op de rekenkamerbrief uitvoering Wob - vooruitblik uitvoering Woo d.d. 27 september 2022”.
noot 2. De voorloper hiervan was de ontwikkeling van PLOOI. Dit is stopgezet.
noot 3. Bij het vullen van onderstaand overzicht is gebruik gemaakt van bijlage 4 van het Bijlagenboek bij de Rekenkamerbrief ‘Uitvoering Wob – vooruitblik uitvoering Woo’, d.d. 27 september 2022. Het overzicht van de Rekenkamer is aangevuld met na afsluiting van het onderzoek openbaar gemaakte informatie.
noot 4. Aandachtspunt 7 7 van bijlage 2 van het Bijlagenboek bij de Rekenkamerbrief ‘Uitvoering Wob – vooruitblik uitvoering Woo’, d.d. 27 september 2022.